Αθλητισμός & Άγχος

Πολλοί αθλητές πριν από σημαντικούς αγώνες βιώνουν το αίσθημα του άγχους. Σύμφωνα με την επιστήμη της ψυχολογίας, το άγχος παράγεται σε συνθήκες πραγματικού ή φανταστικού κινδύνου. Στον αθλητισμό «κίνδυνο» αποτελεί η ήττα. Ο φόβος της αποτυχίας, η πίεση του αθλητή να ανταπεξέλθει στις προσδοκίες της οικογένειας, του προπονητή και των θαυμαστών και η αίσθηση ότι δεν είναι καλά προετοιμασμένος αρκούν, ώστε να κυριευτεί από αρνητικές σκέψεις, αισθήματα δυσφορίας και έλλειψη συγκέντρωσης.

Ωστόσο, το άγχος δεν είναι πάντα κακό, καθώς έχει βρεθεί ότι η απάθεια είναι το ίδιο αρνητική με το υπερβολικό άγχος. Όπως δείχνουν τα ευρήματα της Αθλητικής Ψυχολογίας, μέτρια επίπεδα άγχους είναι απαραίτητα και ωφέλιμα, αφού στην πραγματικότητα κινητοποιούν και διεγείρουν τον αθλητή. Όταν όμως είναι μεγαλύτερα, τίθεται σε κίνδυνο η επίδοσή του, καθώς είναι ικανό να τον ακινητοποιήσει και να τον αποδιοργανώσει. 

Τα συμπτώματα του άγχους μπορεί να είναι σωματικά, συμπεριφορικά, ψυχολογικά ή συνδυασμός αυτών. Εφίδρωση, στομαχικές διαταραχές, ταχυπαλμία, νευρικές κινήσεις ποδιών ή χεριών, δάγκωμα νυχιών, ανησυχία, αδυναμία συγκέντρωσης της προσοχής και αρνητικές σκέψεις είναι κάποια από τα πιο συνηθισμένα. Φυσικά διαφέρουν από αθλητή σε αθλητή και δεν εμφανίζονται με την ίδια ένταση.

Μερικές τεχνικές που βοηθούν τους αθλητές στη μείωση του άγχους:

Πριν τον αγώνα αν νιώσετε κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, μη φοβηθείτε. Αποδεχτείτε τα και αντιμετωπίστε τα ως μια φυσιολογική διαιδκασία, που σας προετοιμάζει για τον αγώνα. Οι αρνητικές σκέψεις του τύπου «δε θα τα καταφέρω», «θα χάσω» κ.ά. δεν οφελούν.  Η μεγάλη στιγμή έφτασε, η προετοιμασία έγινε και το μόνο που μένει είναι να δείξετε το αποτέλεσμα του κόπου σας. Διαθέστε λίγο χρόνο, για να φανταστείτε τον αγώνα και τον καλύτερό σας εαυτό ή/και φανταστείτε παλιότερες επιτυχίες σας. Επίσης, επαναλάβετε στον εαυτό σας λέξεις – κλειδιά που τονώνουν την αυτοπεποίθησή σας, π.χ. «θα τα καταφέρω», «μπορώ». Αυτές οι θετικές σκέψεις θα αλλάξουν σίγουρα την στάση σας.

Πριν αλλά και κατά τη διάρκεια του αγώνα, το ενδιαφέρον σας πρέπει να προσανατολίζεται στο έργο σας και όχι στο αποτέλεσμα. Οι κρίσεις για την έκβαση απλώς σας αποπροσανατολίζουν εμποδίζοντάς σας να δώσετε τον καλύτερό σας εαυτό. Αν λοιπόν σας κατακλύζουν αρνητικές σκέψεις κατά τη διάρκεια του αγώνα, καλό είναι να σταματήσετε λίγο και να επικεντρωθείτε στο ρυθμό της αναπνοής σας και μόνο. Λίγα δευτερόλεπτα αρκούν. Επίσης, χαμογελάστε! Θα σας βοηθήσει να αλλάξετε όλη την οπτική σας. Και να θυμάστε: αν προσδοκάτε το χειρότερο, είναι αδύνατο να καταφέρετε το καλύτερο.

Μετά τον αγώνα κάντε έναν απολογισμό. Δώστε έμφαση στις δράσεις, σκέψεις και τις συμπεριφορές που σας βοήθησαν, χωρίς ν’ αγνοοείτε τα αρνητικά σημεία του αγώνα. Η αξιολόγηση είναι πάντα απαραίτητη, ώστε να μπορέσετε να βελτιωθείτε στο μέλλον,  αλλά υπερβολική εστίαση στα άσχημα θα οδηγήσει στο αντίθετο αποτέλεσμα.  

Γράφει η Μουρτζούκου Σοφία,

Ψυχολόγος ΑΠΘ

Διαβάστε επίσης:  Τι είναι η ομαδική θεραπεία; 

 Όταν ο πελαργός ξανάρχεται